PATRONEM NASZEJ SZKOŁY JEST BOLESŁAW PRUS

Bolesław PRUS, właśc. Aleksander Głowacki (1847-1912)

Pisarz, publicysta, felietonista; jako czternastolatek znalazł się pod opieką brata - działacza frakcji czerwonych, który wciągnął go do konspiracji; uczestnik powstania styczniowego, ranny i uwięziony. Po uwolnieniu rozpoczął studia na wydziale matematyczno-fizycznym Szkoły Głównej w Warszawie, które przerwał 1868. Podejmował różne prace (także jako robotnik w Warszawie), kontynuując samokształcenie, przede wszystkim w zakresie nauk ścisłych, dochodząc do znacznej wiedzy, którą spożytkował później jako popularyzator nowych osiągnięć technicznych, fizycznych (m.in. szerzył znajomość zjawiska elektryczności); chemicznych. Debiutował jako felietonista w czasopiśmie humorystycznym „Mucha”, potem współpracował z „Kolcami", „Niwą” i „Kurierem Warszawskim", w którym 1882-87 umieszczał cykl Kronik - różnorodnych pod względem gatunkowym wypowiedzi publicystycznych, stanowiących pierwowzór polskiego felietonu. Ten typ pisarstwa uprawiał także na łamach „Niwy", „Wędrowca”, „Kuriera Codziennego", a Kroniki złożyły się w cykl obejmujący 20 tomów. W pierwszej połowie lat 80 doprecyzowywał własną koncepcję literatury powieściowej, której cele określał w perspektywie charakterystycznego dla pozytywizmu socjologicznego ujmowania postaci, przebiegu fabuły, motywacji, kładąc zarazem nacisk na osobiste doświadczenie pisarza i skrupulatną obserwację świata. Twórczość pisarską rozpoczął od nowelistyki (Przygoda Stasia, Anielka, Michałko, Nawrócony, Antek, Kamizelka, On, Milknące głosy, Grzechy dzieciństwa), uznawanej za programową manifestację literackiej estetyki pozytywistycznej. Przyjaźń ze St. Witkiewiczem pogłębiła jego przemyślenia na temat naturalizmu w sztuce, a ich efektem stała się ostateczna wersja Placówki, powieści, w której motywy patriotyczne zostały zespolone z typowym dla naturalizmu biologicznym traktowaniem determinacji losu jednostkowego; 1886-97 powstały najważniejsze w dorobku Prusa powieści: Lalka - epicka panorama społeczna ówczesnej Warszawy, na tle której umieścił autor skomplikowaną pod względem psychologicznym postać Wokulskiego, zdeklasowanego szlachcica usiłującego sprostać wyzwaniu nowych czasów, zmerkantylizowanych i pozbawionych tradycyjnych wartości, Emancypantki - na przykładzie losów Madzi Brzeskiej ukazujące w krytycznym świetle moralność mieszczańską, oraz Faraon - utwór stanowiący wnikliwe studium władzy i struktury państwa. Powieści te, zwłaszcza Lalka i Faraon, stanowią najwyższe osiągnięcia polskiego realizmu w drugiej połowie XIX w. Utwory ogłoszone po 1897 (Widzenie, Ze wspomnień cyklisty, Wojna i praca) spotkały się z chłodnym przyjęciem czytelników i krytyki. Ponowny przypływ sił twórczych wywołał wydarzenia związane z rewolucją 1905r., której genezę Prus pojmował głęboko. Niemniej obawiał się skutków społecznych, jakie może przynieść anarchia (powieść Dzieci). Obok działalności pisarskiej uznanie przyniosła Prusowi aktywność społeczna: organizowanie pomocy dla bezrobotnych, wspomaganie taniego lecznictwa, popularyzacja wiedzy. Pochowany na Powązkach. Pomnik wykonany przez S. Jackowskiego z symbolicznym napisem "Serce serc" jest miejscem częstych odwiedzin przez liczne wycieczki.		  
       
SZKOLA PODSTAWOWA W CHRZASTOWICACH IM. BOLESLAWA PRUSA
CHRZASTOWICE 15
32-340 WOLBROM
Napisz do nas TEL.FAX /0-32/646-54-25